Jump to content

A

From Wikipedia

1.1.1 (w)aki(ĩ)-

kĩhũthagĩrwo mbere ya ciugo iria

cionanagia Mũndũ mũna

nĩwe wekire ũndũ ũcio

1.2.1 _agũ

kuuga kĩna gĩtironeka mũhiano: mbũri nĩ

njagu: kĩnya nĩ kĩagu

1.3.1 a-

Kĩhũthagĩragwo mbere ya ciugo kũorota mũndũ; tũma

aatũmire

1.4.1 abai

ithe wa mũndũ( Gĩkũyũ kĩa rũgongo); abai geithĩka

1.4.2 abaita

kiugo gĩa kũonania kũmakio na

kũng'ũrĩkio nĩ ũndũ

1.4.3 abo        -:=

kiugo gĩa kwĩhĩta kĩhũthagirwo nĩ atũmia

gĩkagwetanĩrio na mũhĩrĩga wa mwĩhĩti

kana kiugo 'baba' mũhano: abo njirũ itũ


1.5.1
acenji

andũ matigĩte rũthiomi na mĩtũgo yao ya

kĩmerera makoya rũthiomi ona mĩtũgo ya

andũ angĩ.

1.5.2 aciari

andũ aria maciaraga na kũrera

1.5.3 acũhia

icũhia

1.5.4 acũka

kĩndũ gĩa kũrĩo kwagĩra; itũnda kwerua na

gũthakara; tĩri kũniara ũndũ ũngĩrĩmĩka

1.6.1 aga

korwo ũtarĩ; korwo ũtekũona kĩndũ harĩa kĩrĩ

1.6.2 agaga

korwo ũtarĩ na thayũ kana gĩkindĩrio

1.6.3 agagia

inania maĩ me handũ thĩini na hinya

1.6.4 agagia

tũma mũndũ kana kĩndũ kĩage thayũ kana

gĩkindĩrio;

1.6.5 agagĩra

tuĩka mwega kũrĩ ũrĩa ũrarĩ mbere: tiga

gũthũka mũno

1.6.6 agana

ĩka ciĩko ironania wagi wa mĩtugo mĩega

1.6.7 aganu

andũ matarĩ mĩtugo mĩega

1.6.8 agarara

kĩra igũrũ rĩa kĩndũ na njĩra ya gũkĩria

kũgũrũ kũmwe mbere ya kũria kũngĩ

1.6.9 agarara

ũna watho; regenyũka mĩtaratara iria

mĩheane

1.6.10 agatha

rehe mũcamo mũũru ũhana tarĩ

gũthecathecwo mũhano: ngwacĩ njĩthĩ tiyo

ndũma, ndũma nĩ yagathaga

1.6.11 agendi

andũ maũmagarĩte magathiĩ kũraya na

kwao

 

1.6.12 ageni

andũ mecerete handũ

1.6.13 agĩ-

kiugo kĩongagĩrĩrwo mbere wa ciugo

ironania gĩĩko kũonania mũndũ wekĩĩe

ũndũ mũna mahinda mathiangũ

1.6.14 agĩka

igĩrĩra kĩndũ ĩa nyũngũ riko-inĩ

1.6.15 agĩra

tuĩka mwega; tuĩka kĩega; hona mũrimũ

kana ndwari

1.6.16 agĩrĩra

 

ĩtĩkĩrĩka harĩ kĩndũ, mũndũ kana ũndũ;

kenia

1.6.17 agĩrĩrũ

andũ arĩa akinyanĩrũ mũno ũndũ-inĩ mũna

1.6.18 agu

gũka; agũ na agũ: kũma tene wa tene

kinya mĩndĩ na mindĩ

1.6.19 agũthi

aici; andũ aria matunyaga andũ angĩ indo

ciao

1.7.1 ahia

ingĩrĩra ũndũ na mũkoroko mũhano:

atongoria mathiana kwahia nda ciao      

handũ matungatĩre mũingĩ

1.7.2 ahĩra

hangĩra mũndũ ũngĩ kĩndũ

1.8.1 ai

hai: haicũ: kĩhũthagĩrwo kũonania

mũthikĩrĩria nĩ agĩa nganja na ũndũ ũrĩa

erwo;

1.8.2 aikana

ĩka igongona ria kũrathima ũciari thĩinĩ

wa andũ-a-nja

1.8.3 aikania


andũ makĩrĩte ũmwe; andũ makĩrĩte aria

marendekana

1.9.1 aka

thondeka kindũ na njira ya gũtũra mbito,

mbaũ kana mahiga

1.9.2 akaa

andũ a mũhĩrĩga wa nga

1.9.3 akana

gwata mwaki


   

1.9.4 akania

tũma mwaki ũgwate

1.9.5 akeni

andũ aria matari na kĩeha


1.9.6 akia

gwatia mwaki

1.9.7 akũra

tharia: momora

1.10.1 amba

iga mũtego;iga kĩndũ gĩa

kũhĩnga;thondeka hema ĩta gĩikaro; iga

kĩndũ gĩkorwo kĩyambĩte;ĩka ũndũ mbere

ya gwĩka ũndũ ũngĩ

1.10.2 ambata

thiĩ na rũgongo

1.10.3 ambĩka

rehe kĩng'ang'a-inĩ; ambĩrĩria

1.10.4 ambĩra

igĩra mũtego; igĩra kĩndũ gĩa kũhĩnga;

1.10.4 anjia

gĩa na kĩambĩrĩro kĩa ũndũ ũgũthiĩ na mbere;

1.10.5 ambũra

eheria mũtego; eheria kĩhĩĩnga; eheria

hema

1.10.6 ambũrũrũka

kũrũgũrũrũka o rĩmwe ta harĩ na ũũru;

(mwaki kana rũhũho) kũmĩra o rĩmwe na

ũingĩ na hinya mũnene

1.11.1 amu

nĩ ũndũ

1.11.2 amũkira

kinyĩrwo nĩ kĩndũ kana ũndũ kũma kwĩ

mũndũ ũngĩ

1.11.3 amũkĩria

ina rũĩmbo thutha wa mũkũi

1.11.4 amũra

eheria harĩ indo, andũ kana maũndũ; tũa

kĩndũ kana mũndũ tarĩ we mwega makĩria

1.12.1 ananga

hũthĩra indo na ũnũhi

1.13.1 anda

kĩndũ kũhihinya harĩa kĩnyitĩrĩire mũhano:

ngũ ici ngũĩte nĩ iranyanda ng'ong'o


1.13.2 andamana

rũrũngana

1.13.3 andandũka

ararama; gĩa na meciria maariĩ

1.13.4 andandũra

cũngĩrĩria kwararama; cũngĩrĩria kũgĩa na

meciria mariĩ

1.13.5 andĩka

cana ũhoro ibũkũ-inĩ

1.13.6 andũ

ciũmbe cia mũhĩrĩga wa akaa na arũme


1.13.7 andũ-a-njaa

akaa

1.13.8 andwo

hihinywo nĩ kĩndũ ũkũĩte kana

gĩkwĩnyitĩrĩire handũ hana mũhano:

ndirandwo nĩ ngũo ĩno njohero-inĩ;

hihinywo nĩ irio kana maĩ mũmero-inĩ kana

nda

1.14.1 anga

nganja; kiugo kĩhũthagĩrwo na kĩnyũrũri

kũũga kũogũo mũhano: anga ndũngĩhotire

kũrĩma; kĩhũthagĩrwo kũũga 'kũogũo'

kũonania mwaria nĩ amenya ũndũ mũna

mũhano: anga ndũnahota gũthiĩ?

1.14.2 angaika


ikara na mwagago


1.14.3 angĩ-

kĩongagĩrĩrĩrwo harĩ ciugo cia gĩko

kũũga mũndũ ũcio korwo eka ũndũ mũna,

ũna no woneke

1.15.1 ania

mũgambĩre wa nyamũ ta mbũri, ng'ombe

kana nyaũ

1.15.2 ania

tambũrũkia rũhĩ kana thani nĩgũo

wĩkĩrĩrwo kĩndũ ho

1.15.3 anĩka

iga kindũ riũa-inĩ nĩguo kĩũme


1.15.4 anĩka

kwarĩrĩria ũhoro mũhithe kĩng'ang'a-inĩ

1.15.5 Anĩrĩra

aria na mũgambo mũnene

1.15.6 anĩrĩria

iga kĩndũ handũ nĩgũo kĩndũ kĩraitĩka

gĩtonye ho; tũma kĩndũ kĩraruta mũgambo,

ta kĩmeero, kĩongerere mũgambo kĩũrute wĩ

mũnene

1.15.7 anũka

gambũrũrũka o rĩmwe na mũgambo

mũnene

1.15.8 anũra

curũria

anũra

eheria riũa-inĩ; hũra mbara

1.16.1 anjanja

aria na kanũa monjore; aria ũtarĩ na

gĩthimi

1.16.2 anjia

wa mbere gwĩka ũndũ mũna

anjĩrĩria

ambĩrĩria


1.17.1 anyu

aria mwĩtainwo nao na njĩra ya rũrĩra kana

mũhĩrĩga

1.18.1 ara

andũ marĩ mĩgendere ya kwĩhithanĩra

1.18.2 ara

mweri kana riũa kũmĩra na gũcangararia

ũtheri

1.18.3 ara

tambũrũkia igũrũ rĩa kĩndũ kana handũ

haraganũ

1.18.4 ara


iga ũrũmanĩrĩirie na mũtaratara mũna;

tambũrũkia mũhano: ara ũriri wakũ

macũka macio; ania mũhano: ara gũoko

ngwĩkĩrĩre irio

1.18.5 aragana

tambũrũka hatarĩ kĩndũ kĩrĩ igũrũ rĩa kingĩ;

thĩ gũtambũrũka gũtarĩ irĩma kana mĩkũrũ

1.18.6 aragania

kũiga ũndũ hatarĩ gĩkomeire kĩrĩa kingĩ

1.18.7 aragũri

andũ aria mataũraga maũndũ maria

maroneka

1.18.8 araha 

kũiyũra handũ haraganũ: mũhano: Maaĩ

marahĩte kĩwaanja gĩothe

1.18.9 arahũka

uuma toro; uuma thĩini wa ũndũ ũria

ũrakũohete meciria-inĩ; ũkĩra

1.18.10 arahũra

ũkĩria kuuma toro; tũma mũndũ aikare

eiguĩte maũndũ-inĩ

1.18.11 aramati

aria matigĩirũo ũndũ kana kĩndũ makĩrore

ithenya-inĩ rĩa mwene

1.18.12 aramia

heana ũhoro mũndũ na ũria ũngĩ


1.18.13 arara

hutia tarĩ kũhutĩrĩria igũrũ nĩgũo ũhorerie

1.18.14 arata

andũ arĩa marĩ thiritũ na ũigũano mũnene

1.18.15 arĩ

ciana cia mũndũ mũna cia mũhĩrĩga wa

andũ-anja

1.18.16 aria

kiugo gĩa gũtariria andũ mararĩ ho ihinda

rĩhĩtũkũ

1.18.17 aria

kiũao aĩa kũonanĩrĩria andũ me aatĩĩna              


   

1.18.18 aria

ruta ũhoro na kanũa

1.18.19 aro-

kĩhũthagĩrwo mbere wa ciugo cia gĩĩko

kũũga aria mekaga ũndũ mũna mũhano:

arogi kũma he kiugo roga; kũonania

mũndũ akĩendera mũndũ ũndũ mũna

mũhano: arotoma, arotonga

1.18.20 arũka

ingĩrĩra ũndũ kana mũndũ na njĩra nene

1.18.21 arũka

korwo ũtarĩ mware

1.18.22 arũme


andũ a mũhĩrĩga wa njamba

1.18.23 arũnya

nyitwo nĩ rũo tarĩ rwa gũciara

1.18.24 arũtani

andũ arĩa meheragia ũndũ ũyũ, magekĩra

ũna ũngĩ meciria-inĩ ma mũndũ

1.19.1 atendi

andũ aganũ

1.19.2 atene

aria maari kũo mbere mahinda mathiangũ

1.20.1 atha

thamakĩra na njĩra ya mawatho maria

matuĩtwo

1.20.2 athamaki

athũri aria mehokerwo gũtongoria rũrĩrĩ

kana bũrũri wa Agĩkũyũ

1.20.3 athamia

hingũra kanũa gothe

1.20.4 atheri

andũ anaa marĩ oike hatarĩangĩ

1.20.5 athĩiniĩ

andũ aria makũhirnrie mũndũ mũna mũno


1.20.6 athika

mũndũ arĩkia kũambĩka kĩndũ rũngũ rwa

tĩĩri kana handũ hangĩ ta haũ

1.20.7 athĩka

rũmĩrira mĩtaratara kana mawatho maria

maheane ũtekũagarara

1.20.8 athĩni

andũ aria matarĩ indo cia kũmaigana; ngĩa

1.20.9 athuri

arũme aria mahikanĩtie

1.21.1 atĩ

kĩhũthagĩrwo kũonania mwarĩrio

ndanaigũa kana ndanataũkwo nĩ ũhoro na

no ende ugwo rĩngĩ

1.21.2 atia

atũra na gatagati: mũhano, atia itharigo

ũrũte tombo

1.21.3 atio

cinwo nĩ riũa; tuurwo; cucĩka

1.21.4 atĩrĩ

atĩrĩrĩ; kiugo gĩkĩ kĩhũthagĩrwo kũgucĩrĩria

andũ maigũe ũhoro

1.21.5 atũka

kĩndũ kũgĩa na mũgayũkano gĩkarekania;

atia

gĩa na ngarari igũcũngĩrĩria ngayũkano

1.21.6 atumia

andũ-anja aria ahikũ

1.21.7 atũra

amũrania kĩndũ kĩnyitanũ ũkĩhũthĩra kĩndũ

ta kahiũ kũgayũkania

1.22.1 aũra

rũta matonyo; rũta mũrigo igũrũ rĩa

mũndũ ũwũige thĩ

1.23.1 awa

mũciari mũndũrũme; Ngai


1.24.1 aya

mũ    ũyũ; icũhia mũtĩ uume kĩndũ ta mwatũ;

anjia ũndũ mũhano: ũkwaya kũhanda

gũtarĩ kũrĩme

1.24.2 ayũwa

aĩwa: wayũa: ndũrũme ĩheagwo nyina wa

mũirĩtũ nĩ mwanake ũrĩa ũmũhikĩtie

1.25.1 aũka

kindũ mũndũ ekĩrĩte ta ngũo kana mũrigo

kũgwa

1.25.2 aũkwo

ũmwo nĩ ngũo; ehererwo nĩ mũrigo

ũgũkũĩte; ehererwo nĩ ũndũ mũritũ

ũgũgũthĩnagia