Nditimũrano

Athuri a gĩkundi kĩa arĩa mathiaga na mbogi, methaĩte na mĩberethi, magĩtitimũrana na itungati (borithi) hĩndĩ ya kũgoma kwa Minneapolis Teamsters wa 1934, hĩndĩ ya Ngetikano Nene(Great Depression)

Amenereria a Sarkozy mehumbĩte ndwembeko matikamenyeke na makerũre rĩera rĩegega rĩa kũhihia, Paris, Faranja, mweri-inĩ wa May 2007

Nditimũrano kana ngũĩ ya mũngĩkĩ nĩ mũthemba wa gahĩha ya ngumbacũ ĩcũngarĩrĩria kagĩĩri kũũkĩrĩra na kũhũnga ũgwati ũtongoria wao, andũ na ndũnyũ.

Nditimũrano nĩ ĩcũngarĩrĩriaga mwanangĩko wa indo cia mĩingĩ o hamwe na cia andũ kĩũmbe. Indo iria ciguĩmagwo nĩ ikoragwo irĩ ngũrani kũringana na mũthemba wa nditimũrano na gĩthithi kĩa andũ arĩa maranyita itemi. Indo cia ndũyũ, ngari, mĩkawa, honge cia Ndamathia, na nyũmba cia ndini nĩ imwe cigomagĩragwo hĩndĩ ya nditimũrano.

Kaingĩ andũ nĩ makoragwo na nditimũrano tondũ wa icaya rĩna kana kwaga kwĩtĩkĩra ũndũ mũna. Nditimũrano nĩcionekanĩte igĩcũngĩrĩrio nĩ ũthĩni, ũbatari, mĩikarĩre mĩũru, kũhatĩkwo nĩ thirikari, kũhuthĩrwo igooti kana kũingĩrio mbirarũ kiahinya, ngũĩ gatagatĩ ka mĩhĩrĩga (nditimũrano cia ndũrĩrĩ) kana ndini (ta ngũĩ ya mĩahũ ), moimĩrĩra ma itwĩka rĩa mathako (ta nditimũrano ya mathako, mũbira wa magũrũ) kana mũrũrũgano na njĩra cia watho cia kũruta mawoni kũgarũrũka gũtwĩka mbaara.

O na gũtuĩka andũ no magerie gũtongoria kana kũrũnga ngũĩ, ngũĩ ciakoragwo na ikundi itarĩ kharĩro iria kaingĩ "irĩ gĩthigi na cionanagia mĩtugo ya ngʼondu". Nĩ kũrĩ na ũira mũingĩ wa kuonania atĩ nditimũrano ti mĩtugo ya kũgũrũka kwa kĩrĩndĩ (na rĩmwe ĩtagwo meciria ma gĩkundi), no nĩ ĩrũmagĩrĩra mĩtugo ya ndũrĩrĩ.

Kaingĩ kũhiũrania na ngũĩ nĩ wĩra mũritũ mũno kũrĩ mbũtũ cia karaũ. No mahũthĩre mĩkebe ya ndogo ya maithori kũcerehũra kĩrĩndĩ. Karaũ cia nditimũrano no ihũthĩre karirũi ka matharaita matarĩ mũthangiri wa kũũraga, matanya rĩa kũguraria kana kũtĩrĩnga nĩgetha kũhoteke kũnyiitanwo na njĩra hũthũ.