Jump to content

NG

From Wikipedia

10.1.1 ng'ang'athara

mũndĩ kana nyamũ kwĩrigwo o rĩmwe na

mwĩri ĩkahana ta ũmithĩtio

10.1.2 ng'ania

kiugo gĩa kwaririria mũndũ mũna

ũramenyeka atekĩgwetwo rĩtwa mĩhano:

ona wona tĩkirĩte, nĩ tĩramenya ng'ania

nĩwe ĩraiyire mbĩri ĩyo, nĩ gĩkĩ ĩtoĩ

mĩtũgo yake

10.1.3 ng'ara

handĩ hakoragwo na maĩkĩhĩa; kĩnyota

mĩno

10.1.4 ng'ara

kĩinamia kĩndĩ mwena wakĩo wa mbere

ĩrorete igĩrĩ; mĩndĩ kĩinama ĩthiĩ

ĩrorete na igĩrĩ ng'ong'o ĩrorete thĩ

   

10.1.5 ng'ara

mĩtũgoĩronania rũtũrĩko

10.1.6 ng'aragũ

hũta nene; riũa kwara mũno mĩgOnda

ĩkaga maciaro na nyamO na andũ makaga

gĩakũrĩa na maĩ

10.1.7 ng'athia

rega gwathĩkira ũndĩ ũrerwo ũkĩonanagia

ta ũraira ũrĩa ũragwatha

10.1.8 ng'atika

kũninwo nĩ mũrimũ

   

10.2.1 ng'ea

tinia ngingo

ng'eng'ana

giginyana

10.2.2 ng'eta

ũmia ngoro ta ũkũrũa na mũndũ ĩrenda

gũkũhatĩrĩria: nyeta

10.2.3 ng'ethanira

korwo gĩcindano-inĩ: korwo mbara-inĩ

ũkĩrũa na thũ

10.2.4 ng'ethera

arahũka nĩgũo ũhũrane na ũndũ mũna

kana mũndũ mũna kana ũcindane na

10.2.5 ng'ethera

arahũka nĩgũo ũhũrane na ũndũ mũna

kana mũndĩ mũna kana ĩcindane na

ũndũ kana mũndũ mũna ng'ethia

ikara ta ũtaramenya maũndũ maria

marekĩka kinya ũhĩtũkĩrĩrwo nĩ maũndũ

ma bata; ikara ũroretie maitho handũ

hamwe hatarĩ kĩrĩa ũrorete ho

10.2.6 ng'etia

gũthiĩ ũkarore kĩndũ, handũ kana mũndũ

ũrĩa atariĩ

10.3.1 ng'ima

ĩtarĩ ndinie kana ĩkarũtwo kĩndũ; ĩkũrĩte

ĩkaigana: ng'imarũ

10.3.2 ng'imaru

ĩrĩkĩtie kũgimara

10.4.1 ng'ombe

nyamũ ĩrĩithagio nĩ ũndũ wa iria, rũa na

nyama na mũting'oe wayo nĩ ĩthondekaga

gĩcũthĩ

10.4.2 ng'ondu

mũhĩrĩga wa mbũri iria kaingĩ iharaga

mahũti thĩ na imeraga gũoyo mũnyitanũ

na mĩting'oe yacio ĩtangĩgĩrimwo nĩ

ĩraihaga

10.4.3 ng'ong'o

mwĩrĩ wa mĩndĩ kana nyamũ iria i

mĩnyiginyigi, mwena wa thũtha kũũma

kĩanda wa ngingo kinya harĩa mũnyiginyigi

ĩnyitanaga na mahĩndĩ ma honge

10.4.4 ng'ootha

rũta igongona nĩ gũo mũtũmia ahote

kũoha nda kana rĩa kũmũthahũra nĩ gũo

ahote kũoha nda; rũta igongana rĩa

gũthĩnja nĩ ũndũ wa atũmia rĩrũtagwo

hĩndĩ ya magetha ma mbere rĩa kũonania

kwanjia gwa kĩmera kĩerĩ

10.4.5 ng'ongo

icigo cia kũndũ ciĩkũraine nĩ ũndũ wa

kũgayanio nĩ maũndũ ta irĩma, njũĩ, mĩtitũ

kana maũndũ ta macio

10.4.6 ngorono

irio ithondeketwo na kĩrimũ kĩa iria

kĩigĩtwo gĩkagagata

10.4.7 ng'otha

onania gũtithia nĩ ũndũ wa nganja

10.5.1 Nguucĩ

mĩri ya ndwara harĩa na nĩhakorwo ĩngĩkũrũka

10.5.1 ng'ũki

mĩtino mĩĩrũ ĩrehetwo nĩ thahũ

10.5.2 ng'umo

matũnda ma mĩtĩ wa mĩgumo

10.5.3 ng'umu

indo igũmĩte

10.5.4 ng'ũng'ũa

aria na mĩhehĩ ĩndĩ ĩtaraigũĩka

10.5.5 ng'ũria

nina biũ; ĩraga

   

10.5.6 ng'ũria

nina biũ; ũraga

10.5.7 ng'ũrika

rakario mũno nĩ ũndũ mũna

10.5.8 ng'ũũrũ

kũhenia andũ meka ũna nĩ ũkamahingĩria

ũndũ mũna ũkĩmenyaga ndũkahingia

kĩrĩko kĩũ

10.6.1 nga

ciũmbe irĩa ikuaga ihu igaciara kana

irekagia matũmbĩ kana mĩmera ĩrĩa

ĩciaraga matũnda; ndigi cia kĩndũ

gĩthondeketwo gĩ gĩa kũina nakĩo ta

wandĩndĩ

10.6.2 ng'a

kiugo gĩa gũtarĩria kĩndũ kĩiyũire biũ; kiugo

gĩa gũtarĩria kĩndũĩ kĩũmite biũ

10.6.3 ngacu

indo igacĩte

10.6.4 ngagatu

indo i na mũcamo mũgagatu

10.6.5 ngagũro

kĩndũ gĩa kũrĩa mũndũ aheyagwo atonya

mũciĩ acerete; irio irĩyagwo rũcini

10.6.6 Ngai

Hoti ĩrĩa yombire indo ciothe na nĩyo

kĩhũmo kĩa maũndũ mothe: kĩrĩa

kĩhoyagwo nĩ andũ thĩiniĩ wa mawĩtĩkio

mao

10.6.7 ngaita

mũmera wĩ mahũti makoragwo me

marũrĩ mũno ngakama

ũhoro mũritũ na mĩũrũ

10.6.8 ngamba

mĩgĩnda ĩtigĩtwo ĩtarĩ mĩrĩme ĩgakĩra

ria

   

10.6.9 ngamĩra

nyamĩ ya werĩ-inĩĩhũthagĩrwo nĩ atĩri kũo

gĩkũa mĩrigo ĩkoragwo ĩ ndaya na nĩĩrĩ

igũkũ na nĩ mĩgiro kĩrĩa nyama ciayo

thĩiniĩ wa kĩrĩkanĩro

10.6.10 nganangũ

mĩnyito ya kĩondo harĩa mĩkwa wa

gĩkũĩra wohagĩrĩrwo

10.6.11 nganga

nyoni ĩtarĩ njoya ngingo ĩkoragwo ĩ njirĩ na

makanga meerĩ

10.6.12 nganja

gĩkorwo ĩtatũĩte itũa rĩa ĩndĩ: gĩkorwo

ĩtarĩ na mĩrĩgamo ĩmwe nĩ ĩndĩ wa

kwaga kĩmenya wega nĩ itũa rĩrĩkĩ rĩega

10.6.13 ngano

mũmera na maciaro magũo ũrĩa ũmaga

mũtũ ĩria ũhũthagĩrwo kũrũga mĩgate

10.6.14 ngara

nyamũ ya mũhĩrĩga wa mbĩa ĩkoragwo ĩ ya

kĩbũũ na nĩĩrĩ mũcora wa mũkũyũ mwĩri-

inĩ wayo

10.6.15 ngara

mbembe nyũmũ mũno

10.6.16 ngarana

mũndũ mwĩtagwo rĩtwa rimwe nake

   

10.6.17 ngarango

magũta maria matigaraga matarĩ

matwekũ magũta ma nyamũ matwekio na

mwaki nyũngũ-inĩ kana rũgĩo-inĩ

10.6.18 ngarari

kwaga ĩigũano: njũkanĩrĩro

10.6.19 ngarariga

gĩthaka kĩũmũ kĩa mũtitũ mũhĩũ

10.6.20 ngari

mũrĩnga ũhũthagĩra hinya wa mwaki

gĩthiĩ

10.6.21 ngari

nyama

10.6.22 ngari

nyamũ ndĩa nyama ĩ maroro, yũragaga

nyamũ ĩkanyũa thakame na nĩĩhaicaga

mĩtĩ igũrũ ĩgaikara kũo

10.6.23 ngata

thũũtha wa mũtwe wa nyamũ haria

ngingo na mũtwe inyitanagĩra

10.6.24 ngatata

gĩcere gĩa kĩndũ kĩmata ta ndarwa; ngati

10.6.25 ngatha

mĩtũmia kana mũirĩtũ wĩ mĩthiĩre mĩega

ya gũtĩĩka

10.6.26 ng'athia

rega gwathĩkĩra ĩndĩ ĩrerwo ũkĩonanagia

ta ũraira ĩrĩa ĩragwatha

10.6.27 ngathĩka

kĩndĩ kĩnyitithanĩtio na njĩra ya

kĩgathĩkanio

10.6.28 ngatho

ũndũ wĩkĩtwo kũonania mũndũ nĩ akenete

nĩ ĩndĩ mwega ekĩirwo; kiugo kĩragwo

mĩndĩ wĩkĩire mũndũ ĩndĩ mwega

10.6.29 ngatho

ũndũ wĩkĩtwo thũtha wa ĩndũ mwega

gwĩkwo nĩgũo mwĩkĩrwo onio nĩ akenerwo

nĩ ũrĩa ekĩte

10.6.30 ngati

andũ aria marũtagĩra mũngeretha wĩra me

ta athigani kana arangĩri na athigari airũ a

mũthũngũ; nyamũ ya mũhĩrĩga wa

ng'ombeĩikaraga nyanjara-inĩ naĩthamaga

na imera

10.6.31 ngati

nyamũ ya gĩthaka ĩhana ng'ombe no ĩ

gũoya mũnene ngingo-inĩ na ĩikaraga

ĩgĩthamaga na imera

10.6.32 ngati

andũ airũ aria mathiganagĩra nyakerũ

hindĩ ya wathani wake; mũndũ mwĩĩkĩrĩri,

wĩ ngoro njũrũ na ũtangĩteithĩria mũndũ

ona ĩrĩkũ

10.6.33 ngatia

mũrũthi

10.6.34 ngatũ

ngaĩ irĩa irĩ rũngũ rwa matũ irĩa mũndũ

angĩkĩra kĩndũ kĩgagatũ kanũa

ciarahũkaga

10.7.1 ngeithi

mwamũkanĩrio wa andũ wa kũonania

matin na ũhinga kana ũũrũ gatagatĩ kao

10.7.2 ngemi

mbũgĩrĩrio ya andũ-a- nja ya kũonania

gĩkeno

10.7.3 ngenge

twana tũnini tũtaretwa na tũtaninĩte

matũko maingi kũma twaciarwo

10.7.4 ngengecwa

thanju nyũnũre ndigi; mĩtambo ya rediũ

10.7.5 ngerecũ

tũcere twariĩ na tũceke tũbecũrĩtwo

kũũma mĩtĩ-inĩ kana rĩkũ-inĩ

10.7.6 ngerenwa

kĩheo mĩndĩ atũgagwo nakĩo nĩ ĩndĩ wa

gwĩka ũndũ mũna na ĩgacĩru mũnene

mũhano: Wangarĩ nĩwe wahetwo

ngerenwa ya thĩ ya thayũ nĩ ũndũ wa

kwĩrũtĩra nyama na thakame kũgitĩra

maria matĩrigicĩirie ngerewani

njamba cia ita irĩa ithiaga irĩ mbere ita-inĩ

10.7.7 ngero

gĩko kĩĩrũ mĩno gĩa kĩnĩha mĩndĩ,

nyamĩ kana indo

10.7.8 ngerũa

gĩcindano gĩa kĩrĩga handĩ hekĩrĩtwo

kĩndĩ andĩ magakĩrĩga

10.8.1 ngi

tũmbũki tũirũ tĩmbũkaga kaingĩ nyũmba-

inĩ cia andũ twendete handũ he na gĩko

mũmbĩre watũo nĩ ta wa njũkĩ

10.8.2 ngĩa

mũndũ mũthĩnĩki ũtarĩ ĩtonga ona mĩnini

10.8.3 ngigĩ

tũrũgi twa mĩhĩrĩga wa ndararĩki

tĩmbĩkaga tĩrĩ itũtũ tĩrĩaga mahũti ma

mĩmera

10.8.4 ngima

irio irũgĩtwo na mĩtũ wa mbembe kana

mĩtũ ĩngĩ wa indo cia mĩhĩrĩga ĩcio

itũkanĩtio na maĩ matherĩkũ

   

10.8.5 ngindi

kĩũndũ kĩrĩa mũndũ aigũaga mũmero-inĩ

anyitwo nĩ kĩeha kana akĩenda kũrĩra

10.8.6 ngindũ

mahũti ma mĩtĩ wa mũkĩndũ

10.8.7 ngingo

kĩĩga kĩrĩa kĩnyitagĩrĩra mũtwe kana kĩong

gĩkoragwo kĩhandĩrĩire ciande-inĩ

10.8.8 nginya

kiugo gĩa kũonania mũigana wa kĩndũ

kana ũndĩ mĩhano: marahandire nginya

harĩa kĩanda

10.8.9 nginyĩra

itonyo rĩa kwĩhũmbwo magũrũ: iratũ

10.8.** nginyo

handũ hathondeketwo he ha gũkinyithio

magũrũ nĩgũo mũndũ ahote gũthiĩ wega;

mĩĩkĩre ya maũndũ ya mũndũ mũna

         

10.8.10 ngiri

ndara-gĩthaka ĩikaraga marima ĩ

tũmĩgũongo twirĩ tĩkũhĩ tũmĩrĩte kanũa-inĩ

tũrorete na igũrũ


10.8.11 ngiria

karũgi kairũ gathigithagia mathagũ mako

makagamba

10.8.12 ngitĩ

ngũi

10.9.1 ngo

itharaita rĩa kwĩgita narĩo rĩkũagwo na

gũoko The uncivilized races of men in all countries of the world; being a comprehensive account of their manners and customs, and of their physical, social, mental, moral and religious characteristics. By (14762645001)Mũkaru wa Zulu anyitĩte Ngo

10.9.2 ngo-

yongagĩrwo ciugo-inĩ cia gĩko iria cianjĩtie

na &qũot;o&qũot; kana &qũot;ũ&qũot;

kũũga mwaria nĩ ageka ũndũ ũcio; gwĩkĩra

hinya gĩko kĩrĩa mwaria ara gweta

10.9.3 ngobe

njuĩrĩ irĩa ikũraga igũrũ wa ritho thiithi-inĩ

10.9.4 ngocorai

mbũrũbũrũ, ibũũrũ, rũbũa (Engĩish soĩder,

ĩead)

10.9.5 ngogoyo

krndũ gĩtwekũ kĩ na mũrĩo mũno mũhano:

ngogoyo ya kĩgwa I mũrĩo ta ya ũkĩ

10.9.6 ngoikoni

rũnyaga ta rwa tĩrĩ wa mbũrũ kana ndongũ

njĩrũ

10.9.7 ngoima

ndũrũme ĩhihinyĩtwo nĩ ũndũ wa igongona

10.9.8 ngoma

mũoyo ũtiganĩte na mwĩrĩ

10.9.9 ngomanio

ũhoro wa gũkomania; ũhoro wa kũgĩa

ngwatanĩro ya ũrĩrĩ: thico

10.9.10 ngombo

mũndũ ũrũtitagio wĩra eteyendeire kũrũta

na ndarĩ marĩhi amũkagĩra kũmana na

wĩra ũcio

10.9.11 ngome

gĩcũhĩ kĩraya gĩkagĩrwo irũngo-inĩ cia ciara

nĩ athũri atongũ


10.9.12 ngome

kũringwo na tĩrũngo twa ciara tĩthũnĩtwo

10.9.13 ngomi

andũ makũite; gathanwa

10.9.14 ngonda

mĩhĩrĩga wa nyeki ĩkĩraga ĩ na mathangĩ

mamata na momĩrĩru na nĩĩrũtaga ihĩa

kaingĩ rĩirĩ kana rĩa gĩtĩri rĩnyitagĩrĩrwo nĩ

kamĩrica kameraga gatagatĩ ka nyeki iyo

10.9.15 ngonde

rora gĩkonde

10.9.16 ngore

gĩkore

   

10.9.17 ngoro

kĩĩga kĩrĩa kĩhũraga thakame nĩgũo ĩceere

mwĩrĩ wothe; ĩndĩ ũrĩa wonanagia

mũtũgo wa mũndũ na merirĩria make

mũhano: Wacũ ndarĩ ngoro njega, no

akĩmene o ĩgũo hatarĩ gĩtĩmi

10.9.18 ngorogoco

hĩba ya mahũti kana mahiga

macokanmirio; tĩcũnjĩ tĩrũtĩtwo indo-inĩ

tĩtangĩhĩthĩka ĩrĩa kĩndĩ kĩũ

kĩrahĩthĩkaga

10.9.19 ngorono

magũta ma iria mathondeketwo kũma

kĩrimĩ-inĩ kĩarĩo

10.9.20 ngothe

mĩhĩrĩga wa nyeki ĩtambagia mĩri yayo

kũndĩ kĩraya

10.9.21 ngotho

ithaga rĩthondekagwo na mũgũongo

rĩkagĩrwo nĩ athũri gĩcoka-inĩ gĩa gũoko

10.10.1 ngũ

mĩtĩ kana thari cia mĩtĩ itemetwo

irongoreirio gwakio mwaki

10.10.2 ngũ-

kiugo kĩohithanagio na ciugo ingĩkũũga

mwaria nĩ egwĩka ũndũ mũna mũhano:

ngũthiĩ ngũgũrĩre irio

10.10.3 ngũcanio

ngarari tarĩ cia ngĩĩ


10.10.4 ngũcũ

nyĩmbo cia twana

10.10.5 ngũcũcũ

ng'ombe ngũrũ ĩtarĩ iria rĩingĩ

10.10.6 ngũgũtũ

mathaga momũ marũtagwo iria-inĩ

makoragwo marĩ nyũmba cia nyamũ cia

iria-inĩ

10.10.7 ngũĩ

mbaara ĩcũngĩrĩirio nĩ ngarari


10.10.8 ngũĩko

gũthathayana na kwaranĩria maũndũ

makwarahurana kĩ wendo gatagatĩ ka

mũndũrũme na mũndũ-mũka

10.10.9 ngũkũ

mũhĩriga wa nyoni itombũkaga irĩithagio

nĩ andũ nĩ ũndũ wa nyama na matũmbĩ

macio

10.10.10 ngũkũma

gatambi kanyũaga nyamũ thakame

mũhĩriga ĩmwe ũkoragwo na twa kĩbũũ na

ũngĩ ũkoragwo na twa mũkũyũ

tũtũnĩhĩrĩire

10.10.11 ngukumio

mahaki maraheanĩrwo hitho-inĩ; wĩici wa

indo mĩndĩ anengeretwo aramate kana

agaĩre andĩ angĩ

10.10.12 ngũmba

mũrimũ ũnyitaga mũndũ akaimba ngingo

10.10.13 ngũmba

indo njokanĩrĩrie ingĩiyũra rũhĩ

10.10.14 ngũmo

igweta inene nĩ ũndũ wa ũndũ mũna

mũhanoritũũra rĩũ rĩ ngũmo ya ũrĩmi wa

mbembe

10.10.15 ngũndi

ciara ikũnjĩtwo rũhĩ-inĩ; kũringa na mũthia

wa gũoko ciara ikũnjĩtwo rũhĩ-inĩ

10.10.16 ngũngo

ũndũ ũrekwo andũ mehithĩte nĩgũo andũ

angĩ matikamenye m ũrekwo

10.10.17 ngũngũ

nyũngũ ndaya I mũromo mwariĩya

kũrũgĩrwo ũcũrũ kana nyama

10.10.18 ngũngũni

tũtambi tũnyũaga andũ thakame kaingĩ

rĩrĩa me toro

10.10.19 ngũnia

ikũnia

10.10.20 ngũnĩko

kĩndũ kĩhũthagĩrwo gũkũnĩka handũ ta

   

10.10.21 ngũnũ

karogi ngũno

10.10.22 ngũnyũ

gĩĩko gĩa gũkũnya

10.10.23 ngũo

itonyo

10.10.24 ngũrani

maũndũ maria maratũma indo

itikahanane; maũndũ maria

marakararanĩrio

10.10.25 ngũrarioigongona rĩa ũhiki wa ĩIgIkũyũ

10.10.26 nguraro

matihia; handũ haringĩtwo

10.10.27 ngũrũ

nyamĩ ya magũrũ mana ĩkoragwo na kĩĩga

kĩũmũ ng'ong'o-inĩ wayo na nĩhoĩhithaga

ũgwati woka

10.10.28 ngũrũ

rĩitho

10.10.29 ngũrũkũri

mbũgi

10.10.30 ngurumo

kĩanda kĩa handĩ haikĩrĩkĩrĩru mũhano: nĩ

kũri rũĩ ngurumo ya mũgũnda witũ

10.10.31 ngũrũnga

mũngũ wĩyenjete thĩ ũgathiĩ ũtambũrũkĩte

10.10.32 ngũrũtũki

kĩndũ gĩthondekagwo kaingĩ nĩ ciana

ĩgaikarĩra igakũrũrio kana igetindĩka

ikũrũtũke na kĩo kana igakũa indo na kĩo

10.10.33 ngũrũwe

nyamũ ĩhana ngiri no ndĩrĩ mĩgũongo na

mĩhĩrĩga ĩmwe nĩĩrĩithagio nĩ andĩ

ngũthi

10.10.34 ngũthi

mwĩtĩyo

10.10.35 ngũthi

mũndũ ũrĩ igweta inene rĩa gwĩka ũndũ

mũna mũhano: mũtigairĩ Kamarũ arĩ

ngũthi ya wũini bũrũri-inĩ wothe

10.10.36 ngũya

ciĩmbe ciũmaga ithĩa-inĩ ciĩmbĩkaga

hindĩ ya mbũra

10.10.37 ngũyo

mĩhĩrĩga wa nĩgĩ ĩkoragwo na manyaga

mairĩ na merĩ

   

10.10.38 ngũyũ

matũnda ma mũtĩ wa mĩkũyũ

10.11.1 ngwatanĩro

ũnyitanĩri maũndũ-inĩ hatarĩ na ũcũke o

wothe

10.11.2 Ngweta-gĩĩko

ciugo igwetaga gĩĩko kina mũhano: ndathiĩ

gũkoma

10.11.3 Ngweta-rĩtwa

ciugo irĩa iheaga indo, kũndũ na andũ

marĩtwa mũhano: mũrũthi wĩikaraga

gĩthaka


10.11.4 ngwĩ-

kĩnyitithanagio na ciugo cia gĩĩko kũũga

mwaria nĩ ekire ũndũ ũcio

10.11.5 ngwĩre

kiugo kĩhũthagĩrwo kũonania mwaria harĩ

na ĩndũ arenda kĩmenyithania